АРТÆЙ ХЪАЙМÆТ

АРТÆЙ ХЪАЙМÆТ
Ирон адæмы динон уырнынадмæ гæсгæ Зæххыл Хуыцауы фæндæй уыд дыууæ Хъаймæты: артæй æмæ донæй. Сæ дыууæйы кой дæр ис ирон мифологийы. Артæй хъаймæтимæ баст ис ахæм чысыл таурæгъ: «Адæмы цард æрдзæ сæдæтæй нымайгæ у. Царды цыды сыл бирæ бæллæхтæ æрцыд. Сæхи аххосæй, Хуыцауы азарæй. Уыдонæй æппæты хъазайрагдæр сты Хъаймæт æмæ Ахæррæтт. Уыдис донæй хъаймæт. Фæлæ ма уый размæ уыд Артæй хъаймæт дæр. Уæд зæххыл сыстад зынг, арты æвзæгтæ бавнæлдтой, цыдæриддæр судзынмæ бæззыд, уыцы зайæгойты æмæ цæрæгойты буармæ. Уыцы уавæры ма адæмæй алчидæр уыд, æрмæстдæр йæхи сæр кæм фæцавтаид, ууыл. Згъоры быдыры иу мад дæр йæ дзидзидай сывæллонимæ. Арт æй фæсте суры, зæххы уæлцъар судзгæ.
Бафæллад мад, фæлæ уæддæр йæ хъæбулы йæ риумæ тынг нылхъывта, афтæмæй лидзы арты æвзæгтæй. Мæнæ йæ æрбаййафынц, ацахстой йын йæ къабайы фæдджитæ, асыгъдысты йæ зæвæттæ. Сау мæры къуыбырыл ма алæууыд, фæлæ уый дæр йæ къæхты бын фæнык фестад, æмæ йæ къæхты бынтæ ссыгъдысты. Уæд ус йæ сывæллонмæ фæлæбурдта, йæ къæхты бын æй авæрдта æмæ йыл алæууыд. Арт сæ дыууæйы дæр басыгътаид, фæлæ Хуыцауы зæрдæ мады мийæ ныккæрзыдта æмæ йæ ралгъыста:
– Гъе, 'мæ кæд цард афтæ бирæ уарзыс, уæд иннæ Хъаймæтмæ фæцæр. Фæцардис, дам, уыцы ус иннæ хъаймæтмæ. Ныхъхъырттæг, хъаймæтмæ æнхъæлмæ кæсгæйæ. Æдзух йæ былалгъыл дардта иу дзырд: «Мæлæт, мæлæт, мæлæт». Фæлæ йæм удхæссæг æввахс нæ цыд.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Смотреть что такое "АРТÆЙ ХЪАЙМÆТ" в других словарях:

  • ХЪАЙМÆТ — Дунейы сæфт. Ирон адæмон сфæлдыстадмæ гæсгæ, уыд артæй Хъаймæт, стæй та – донæй Хъаймæт. Адæм, цæрæгойтæ, зайæгойтæ дзы фесæфынц, фæлæ та Хуыцауы фæрцы сног вæййынц. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АРТ — Арт, зынг ирон адæмон сфæлдыстады æмбæлынц сæ комкоммæ нысаниуæгимæ æмæ фæсномыгæй дæр. Ныр дæр ма арæх фехъусæн вæййы ахæм зæгъдтытæ: «Мæ артыл дон бакалд!», «Артæн бын фæнык ын нæй». «Мæ арт бауазал!», «Мæ зынг ахуыссыд!» Зынг (арт) царды… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДОНÆЙ ХЪАЙМÆТ — Ирон мифологийы ныхас цæуы Артæй хъаймæт æмæ Донæй хъаймæтыл дæр. Адæмы хъаймæт фыццаг уыд артæй, стæй та – донæй. Донæй хъаймæты кой ис Библийы дæр. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АХÆРРÆТТ — Бынсæфты Хъаймæт. Ирон мифологимæ гæсгæ уыд Артæй хъаймæт, стæй та – Донæй хъаймæт. Æмæ та адæм ногæй сбирæ вæййынц. Уый уымæн, æмæ сæ Хуыцау бындзагъд нæ кæны. Йæ бон сæ бынтон фесафын кæй у, уый сын равдисы, æмæ та сын иу хаттæй иннæ хаттмæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • А — Æ Б Г Д Дж Дз Е З И Й К Къ Л М Н …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ÆРВОНЗЫНГ — Арвæй æрхаугæ цæхæр, æвæццæгæн, метеориты, кометæйы хауæццæгтæй зæхмæ чи æрхæццæ вæййы, ахæм фыдбылызы цæхæр кæнæ Нарт сæхи кæмæй сæрын кодтой, ахæм зынг. Æрвон зынгæй, дам, уыд Артæй хъаймæт дæр. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи — Этнография и мифология осетин АЛФАВИТОН АМОНÆГ Абырджыты æвзаг Авд дзуары Авдæнмæ фидыд Авункулат Агдар Аза бæлас …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»